Pieniądz papierowy pojawił się dopiero na bardzo wysokim szczeblu rozwoju wymiany towarowej. Pieniądz paperowy jest następcą pieniądza pełnowartościowego.
Pieniądz pełnowartościowy pełnił także rolę konkretnego towaru. Poza tym, że pieniądz pełnowartościowy odgrywał rolę pieniądza miał on również wartość użytkową. Kiedyś funkcję środka płatniczego pełniły towary takie jak między innymi: żelazo, miedź, brąz, bydło i skóry. Pieniądz zanim stał się powszechnym ekwiwalentem był zatem towarem. Podobnie, jak wszystkie inne towary miał on również wartość użytkową. Pieniądz złoty występował z kolei na rynku zarówno jako pieniądz, jak i jako towar. W czysto towarowej postaci był on bowiem używany między innymi do produkcji ozdób. Aktualnie wartość użytkowa pieniądze polega na tym, że zaspokaja on określone potrzeby społeczne dysponowania wartością jako taką.
Dodatkowo pośredniczy on w wymianie oraz regulowanu zobowiązań. Pieniądz ułatwia zatem handel i sprzyja produkcji społecznej. Zapewnia on swojemu właścicielowi korzyść określaną płynnością.
